Шолжа-Пхье
Шолжа-Пхье, иштта Шолжа-пхье (я) (эрс: Сунжа), хьалхагӀа: КӀуре-Юрт, Дебара-Юрт, тӀаккха Сипсой-ГӀала а (эрс: Слепцовская) — ГӀалгӀай Мехка улла пхье. Шолжа шахьара административни юкъ лоархӀаш я, амма шахьара шийна юкъе йоагӀаш яц.
| Пхье | |||
| Шолжа-Пхье | |||
|---|---|---|---|
| Шолжа-пхье[1] | |||
 | |||
|
|||
| 43°18′49″ с. ш. 45°03′06″ в. д.HGЯO | |||
| Паччахьалкхе |
 Россе Федераци |
||
| Федерацен субъект | ГӀалгӀайче | ||
| Пхье округ | Шолжа-Пхье | ||
| Тархьари географии | |||
| Йиллай | 1830 шера | ||
| ХьалхагӀа хинна цӀераш |
1845 кхачч. — КӀуре-Юрт, Дебара-Юрт 1852 кхачч. — КӀуре-Юрт, Дебара-Юрт (эрс: Сунженская) 1939 кхачч. — Сипсой-ГӀала (эрс: Слепцовская) 2016 кхачч. — Сипсой-ГӀала (эрс: Орджоникидзевская) |
||
| Пхье я | 2016 шера денз | ||
| Майда | 235,55 км² | ||
| Лакхал | 320[2] м | ||
| Ӏалама лоаттам | юккъера шийла тӀуна (Dfa)[3] | ||
| Сахьата оаса | UTC+3:00 | ||
| Бахархой | |||
| Бахархой | ↗67 142[4] саг (2022) | ||
| Айххал | 285,04 саг/км² | ||
| Къамаш | гӀалгӀай, эрсий | ||
| Динаш | бусалба, православхой | ||
| Паччахьалкхен мотт | гӀалгӀай, эрсий | ||
| Дагарга идентификатораш | |||
| Телефоний код | +7 87341 | ||
| Пошта индексаш | 386200-386204 | ||
| Код ОКАТО | 26412 | ||
| Код ОКТМО | 26720000001 | ||
| Номер в ГКГН | 0128837 | ||
| sunjagrad.ru | |||
|
|
|||
 Медиафайлаш Викиларма чу | |||
.svg)
Географи
тоадеШолжа-Пхье улл Шолжа хин атагӀа, Магасагахьара гӀинбухен-малхбоалехьа 22 км гаьна.
Тархьар
тоаде._Floriant_Gille._Lettres_sur_le_Caucase_et_la_Crim%C3%A9e._1859.jpg)
Шолжа-Пхьен тархьар XIX бӀаьшера 30-ча шерашкара дӀадолалу. Шолжа цхьан берда тӀа ЦӀечой Дебара юрт хиннай, вокха берда тӀа Леймера Ӏаьлий воӀ хиннача КӀуре юрта хиннай. 1845 шера эрсий паччахьий Ӏаьдало цу моттиге гӀазакхий станица Ӏойиллай «Слепцовская» аьнна цӀи а тилла, из бахьане гӀалгӀашта юкъе Сипсой-ГӀала аьнна яьржай. Советий Ӏаьдал даьккхачул тӀехьагӀа «Орджоникидзевская» аьнна цӀи тилла хиннай юртах. Из цӀи 2016 шу кхаччалца лелаяьй. 2015 шера Этинга 5 дийнахьа юртах цкъарчоа гӀа́ла тайпан йола юрт хьаяьй. ТӀаккха, 2016 шера Саькура 3 дийнахьа Россе Федерацен Правительствон амарца «Сунжа» аьнна цӀи тиллай цунах (гӀалгӀай метталла «Шолжа»). Цу шера Лайчилла 25 дийнахьа гӀала тайпан йолча юртах пхье хьаяьй. Цу дийнахьа денз Шолжа-Пхье яхаш цӀи йолаш хьайоагӀаш я.
Факташ
тоаде1994 шера бекарга бетта 24-гӀча дийнахьа Сипсой-ГӀала тӀа — Галашка нах дӀа-хьа кхувлача автобуса чу цӀи яьнна хиннай. Шовзткъе виъ саг цӀералла ваьга веннав цу дийнахьа.
Баха нах
тоадеШолжа-Пхье 64 041 саг ва вахаш (2015 ш.).
Къамаш
СССР а Эрсийче а хьисап деш нах дӀаязбара хоамашца лард йолаш Шолжера къамий лоаттам
| Хьисап деш нах дӀаязбара шу | |||||
| гӀалгӀай | 57 (0,69 %) |
↗4 694 (29,60 %) |
↗7 262 (46,59 %) |
↗30 916 (47,48 %) |
↗55 480 (90,07 %) |
| эрсий | 7 669 (92,97 %) |
↗9 419 (59,39 %) |
↘6 643 (42,62 %) |
↘887 (1,36 %) |
↘561 (0,91 %) |
| нохчий | 97 (1,18 %) |
↗490 (3,09 %) |
↗873 (5,60 %) |
↗32 789 (50,36 %) |
↘4 647 (7,54 %) |
| кхыбараш | 426 (5,16 %) |
1 256 (7,92 %) |
810 (5,19 %) |
520 (0,80 %) |
910 (1,48 %) |
| берригаш | 8 249 (100 %) | 15 859 (100 %) | 15 588 (100 %) | 65 112 (100 %) | 61 598 (100 %) |
Белгалдаккхар
тоаде- ↑ https://web.archive.org/web/20190704102030/https://www.parlamentri.ru/index.php/khoamash/3886-yalkh-yurta-toae-eza-territoresh-rejtinga-khorzhamashtsa-belgal-ergya
- ↑ Лист карты K-38-31 Орджоникидзевская. Масштаб: 1 : 100 000. Состояние местности на 1984 год. Издание 1988 г.
- ↑ Климат Орджоникидзевской // Climate-Data.org. ru.climate-data.org (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 27.07.2021.
- ↑ Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года Федеральная служба государственной статистики (эрс.) (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 26.04.2022.
- ↑ Этнокавказ. Национальный состав населения Сунженского района по переписи 1939 года.
- ↑ Этнокавказ. Национальный состав населения Сунженского района по переписи 1970 года.
- ↑ Этнокавказ. Национальный состав населения Сунженского района по переписи 1979 года.
- ↑ Этнокавказ. Национальный состав населения Сунженского района по переписи 2002 года.
- ↑ ВПН том 4. Таблица 4. Население по национальности и владению русским языком Республики Ингушетия. Архиве диллад 2016 шера тушола 6 дийнахьа.