Тирканаькъан Оарцхочун Аьсет
Ти́рканаькъан Оарцхочун Аьсет (эрс: Теркакиева Эсет Орцхоевна) ― гӀалгӀай йоазонхо, драматург, хоамбоаржабархо я.
Тийрканаькъан Оарцхочун Аьсет | |
---|---|
эрс: Теркакиева Эсет Орцхоевна | |
Ваь таьрахь | 22 саькура 1968 |
Ваь моттиг | ТIой-Юрт, Нохч-ГӀалгӀай АССР |
Кхелха таьрахь | 10 аьтинга 2022 (54 шу) |
БӀорахол | СССР → Россе Федераци |
Леладу гӀулакх |
Биографи
тоадеДешар
тоадеТирканаькъан Аьсет яьй 1968-ча шера саькура бетта 22-ча дийнахьа ТӀой-Юрта. Цу юртара ишкол чакхъяьккхачул тӀехьагӀа, из ГӀалгӀай паччахьалкхен университете деша эттай. 1991-ча цо йистеяьккхай филологически факультет.
1986—2000 шерашка Аьсета болх баьб гӀалгӀай мотти литературеи хьехаш ТӀой-Юртарча № 2 йолча юкъерча ишколе. 2000—2001 шерашка Аьсет болх беш хиннай Наьсарерча гимназе, цул тӀехьагӀа цо итт шера болх баьб Малсаганаькъан Тугана цӀерагӀа йолча ГӀалгӀай паччахьалкхен мохктохкама музее.
2012-ча шера денз цо НТРК «ГӀалгӀайче» редактор болх баьб[1].
Кхоллам
тоаде1994-ча шера «Ши таьзет» яха пьеса язъяьй Аьсета, цул тӀехьагӀа, 1997-ча шера денз «Сердало», «ГӀалгӀайче», «Наьсарен оаз», «Литературни ГӀалгӀайче» яхача газетийи журналеи оагӀонашка ший прозахи драматургихи латт кхоллама балхаш кепадетта дӀайолалу из. Аьсета кепатеха арадаьккха кхо книжка да: «Халкъа белгалонаш» (2004 шу), «Керда хоамаш» (2004 шу), «Хоза кхаъ» (2009 шу). «Халкъа белгалонаш», «Керда хоамаш» яха ши кинижка арадаларца «ДӀахо аьттув балба», аьнна, ловца баккхара хьисапе йола статья язъяьй цӀихезача оазархочо Угарчанаькъан Азмат-Гире. «Хоза кхаъ» яхача кердача кинижканна дешхьалхе язъяьр ва гӀалгӀай йоазонхо Чахканаькъан СаӀид. 2009-ча шера Тийрканаькъан Аьсет юкъеяьккхай ГӀалгӀай йоазонхой юкъарлонна. Цун кхоллам керттерча даькъе драматургех латт. Цо караерзаяьй тайп-тайпара жанраш: комеди, трагеди, драма. «Хоза кхаъ» яхача гуллама юкъеяхай лоархӀаме йола «Хоза кхаъ» яха, цхьан даькъах латта пьеса. Таханарча гӀалгӀай вахаре дола эшамаш, наьха во оамалаш гойт гӀерт драматург ший пьесаца. Турпалхоша леладер а дувцар а гротеск новкъосталца гучадоаккх. «Керда нускал» яха пьеса шин даькъахи пхе суртахи латт.
Толамаш
тоаде• 2006-ча шера цунна еннай сийлен цӀи «ГӀалгӀай Мехка культурах дукха дика хӀамаш карагӀдийна болхло»;
• 1998-ча шера дӀайихьача «Дошо къоалам» яхача оазархойи, йоазонхойи, драматургийи республикерча яхье «Драматургия» номинацех яьккхай кхоалагӀа моттиг;
• 2008-ча шера цу номинацех цо котало яьккхай хьалхара моттиг яккхарца;
• 2011-ча шера дӀайихьача Республикерча драматургически яхье «Комедия» яхача номинацех яьккхай хьалхара моттиг[1].
• Аьсета еннай М. Шолохова 100 шу дездара сийна майдалг
ТВ проекташ
тоаде• «Говзаме дош» яха передача[2].
Белгалдаккхар
тоадеЛитература
тоаде- Евлоева А.М., Мартазанова Х. М. ХӀанзара гӀалгӀай литература / Сост.И.А.Дахкильгов. — Нальчик : Республиканский полиграфкомбинат им. Революции 1905 г., 2011. — 423 с.
ТӀатовжамаш
тоаде- Теркакиева Э.О. google (эрс.). НТРК «Ингушетия».