Бело́каш (протеи́наш, полипепти́даш[1]) — аминокислотех латташ йола, пептидий бувзамца хетта а йола лакха молекулярни органикай хӀамаш. Дийнача организмашка белокий лоаттам генетикай кодашка хьежжа хул. Белокаш вӀашагӀъехкача хана дукхагӀча хана ткъаь аминокислотий тайпа тоъ.

Кхыча биополимерашка хьежача (полисахаридаш, ДНК) Оагилгашка белокаша кхоачашдеш дола гӀулакхаш дуккха дукхагӀа да. Ишта белокаша-ферменташа биохиме реакцеш сихъю, из бахьан долаш хӀамаш хувцаяларгахьа лоадам бола да́къа лоац цар. Цхьайолча белокаша механикай балхаш а леладу, оагилгий дегӀ чӀоагӀдеш болча го́ма даькъе а йолхаш хиларца. Иштта, белокаша керттера амал ловзаду иммунитето жоп луш сигнал дӀа-хьа йохийташи, оагилга цикл йодаши. Белокаш дийнатий (адамий а) кхачан лоадаме дакъа да. ДукхагӀа цу дийнаташца хоттаденна долча даарашка йоалл белок: дулха чу, чкъаьра чу, шура чу, иштта бӀарашкеи, кхешкеи. Йиа йола белокаш кхача Ӏохьача хана ферменташа аминокислоташ хьа а хулаш е́къ (ший белокаш хьаяр духьа) е кхы а чӀоагӀагӀа йохаю (хьинар даккхар духьа).

Хьажа иштта тоаде

Белгалдаккхар тоаде

  1. С химической точки зрения все белки являются полипептидами. Однако короткие, меньше 30 аминокислотных остатков в длину полипептиды, особенно химически синтезированные, нельзя назвать белками.

Литература тоаде

  • Альбертс Б., Брей Д., Льюис Дж. и др. Молекулярная биология клетки. В 3 томах. — М.: Мир, 1994. — ISBN 5-03-001986-3.
  • Ленинджер А. Основы биохимии. В 3 томах. — М.: Мир, 1985.
  • Страйер Л. Биохимия. В 3 томах. — М.: Мир, 1984.

ТӀатовжамаш тоаде