ГӀазданаькъан Байсара Мочкъа — Россе импере Ӏаьдала́ бӀул деш хинна гӀалгӀай инарал. Цун цӀерагӀа тиллай Мочкъий-Юртах цӀи.

Байсара Мочкъа
БӀарчча цӀи ГӀазданаькъан Байсара Мочкъа
Ваь таьрахь 1817(1817)
Ваь моттиг Мочкъий-Юрт, Россе импери
Кхелха таьрахь 1892(1892)
Кхелха моттиг Мочкъий-Юрт, Шолжа ралс, Россе импери
Паччахьалкхе
СовгӀаташи премеши
Супа Георгийчун IV дарже йола орден Орден Святой Анны 4-й степени с надписью «За храбрость» Орден Святой Анны 3-й степени с бантом

Биографи тоаде

Мочкъий да́ ГӀазданаькъан Байсар хиннав, хӀаьта нана Бохтаранаькъан Малик (Сезма)[таржам де деза] хиннай[1].

ДукхагӀа долча каьхаташта 1820 шу латтандаь, Мочкъа ваь шу из лерхӀа, аьнна, соцам баьб Ӏилманхоша. Цо дийшад Тифлисе жӀаргахой дин семинаре, дукхагӀа бола гӀалгӀай цу хана им диланза хинналга хьежжа. Семинари чакх ца йоаккхаш, Бурон коменданта талмач волаш, болх бе волавеннав из ший барайтта шу даьлча, 1838 шера. Дукха ха ялале прапорщика чин еннай Мочкъийна, тӀаккха хӀирашта тӀавилла́ча пирстопа гӀонча хиннав из. Цул тӀехьагӀа гӀалгӀашта тӀавилла́ча пирстопа гӀонча волаш болх баьб цо, дукха ца говш 1844 шера цу пирстопа гӀонча оттаваьв, ГӀалмеца я́дача гӀалгӀай юрташта доал а дергдолаш. 1846 шера подпоручика чин еннай Мочкъийна, хӀаьта 1848 шера поручик хиннав цунах. Дукха орденаш, майдилгаш яьхай Мочкъас, селла къона воллаше; 1852 шера машаре йоацача Варшаве вахийтав из лоамарча тӀемахоех вӀашагӀъеллача эскадронаца. Цигара цӀавоаггӀаше, кхаь шера ГӀирме тӀема тӀа вахав Кавказа къамий тӀемахоех вӀашагӀъеллача дивизионаца. ТӀом чакхбаларца 1856 шера Байсара Мочкъийна капитана чин еннай. Цу шера ший мехка цӀакхаьчав Мочкъа[2].

ДӀахо къоаналга кхаччалца, Тийрка йисте дахача къамий нахах вӀашагӀъеллача милице 7-гӀча бӀаьра (эрс: сотня) кулгалхо волаш, чакхваьннав из, цунца цхьана ший цӀерагӀа йолча Мочкъий-Юрта доал а деш. Дукха нах кӀалхарабаьхаб цо Ӏаьдала Ӏазапах, дукха гӀулакхаш даьд вахарах бе́ха́чарна. Байсара Мочкъа веннав 1892 шера[2].

Дезал тоаде

Кхо воӀи итт йоӀи хиннаб Мочкъий, шин сесаго баь[2].

Истийи царех хьабаьнна мехкарийи[1]:

Белгалдаккхар тоаде

  1. 1,0 1,1 Генеалогия Базоркиных Архиве диллад 2022 шера маьцхали 22 дийнахьа. // Проект «Drevo.Ing»
  2. 2,0 2,1 2,2 Цуров, 2015.