Iахилганаькъан Хьусена Зарета
Ӏа́хилганаькъан Хьусе́на Зарета́ (эрс: Ахильгова Зарета Хусеновна) — йоазонхо, оазархо, Эрсечен йоазонхой юкъарлон а ГIалгIай йоазонхой юкъарлон а доакъашхо я.
| Iа́хилганаькъан Хьусе́на Зарета́ | |
|---|---|
| эрс: Ахильгова Зарета Хусеновна | |
| Ваь таьрахь | 11 аьтинга 1961 (63 шу) |
| Ваь моттиг | ДӀаьха Къух |
| БӀорахол |
 СССР →  Россе Федераци |
| Леладу гӀулакх | |
| СовгӀаташ |
«Къаман литературан декхараш тешшаме кхоачашдарах» йола Россе йоазонхой юкъарлон майдилги, дипломи, «Мехкахошта хьалха карагӀдийннарех» яха ордени |
Биографи
тоадеЗарета яьй 1961-ча шера аьтинга бетта 11-ча дийнахьа ГӀалме шахьаре уллача ДӀаьха Къух яхача юрта ТӀоха Хьусенеи Атабе Хьавайи дезале. Да́ дийша́ хиннав Заретай, цо тайп-тайпарча ханашка ЖӀайрахой-Юрта, Буро тӀа хьехархочун а ишколан директора а балхаш даьд. ТӀехьара цо къахьийга моттиг я Къулбаседа Кавказа газ чуюлла урхале, цига пхьар хиннав Хьусен. Нана бархӀ дезалхо (виъ воӀи йиъ йоӀи) кхевеш цӀагӀа хиннай. Зарета ше цӀагӀа ворхӀлагӀа хиннай[1].
1968-ча шера из Буро-магӀерча ДӀаьхача Къуха тӀара] ишколе деша яхай. Цун алапаш Ӏомадеш, хьалхара дешара кийчо еш новкъостал деш хиннаб Заретай боккхагӀа бола йижарий. 1978-ча шера йистеяьккхай ишкол. 1979-ча шера денз школе болх бе йолаеннай, юххьанцарча классашка хьехархо йолаш. Болх бешше деша а хиннай из[1]. 1985-ча шера ХӀирий паччахьалкхен лоаман-металлурген университете химико-биологе факультет яьккхай цо. Институт яьккхачул тӀехьагӀа цо болх баьб Аьлте-Юртарча ишколе 1996 шерага кхаччалца[2]. 2011-ча шера цо чакхъяьккхай Москвера академе дунен халкъашта юкъера институт, цу хана денз «юриспруденци» яха балха говзал а я цун[1].
Кхоллам
тоадеЯзде зӀамига йолча хана йолаеннай, хӀаьта йоазонхочун цӀи лелае дагахьа цӀенхаштта кхоллама болх цо дӀаболабаьб 2008-ча шера. Цул тӀехьагӀа арадийнад:
- «Безамахи безарехи» (2011)
- «Ханахи, вахарахи, кхелахи» (2013)
- «Дагардар» (2015)
- «Откровение» (2013)
- «Дошо зама» (2016)
- «Хьалхара такилг» (2016)[1]
- «Гаьнара безам» (2022)[3].
Москве арадийннача юкъарча книжкаш тӀа а хиннад цо даь йоазош. Царех да «Литературни республика», «Добровольца шу», «Безам дӀакъодабар», «Шера ханаш», «БӀаьшерен кхелаш», «Толашбарий доккха книжка», «Россе дахача къамий литературан антологи», «Кавказа поэзи. Гуржехье». Республике а цул арахьа а арадувлача журналаш тӀа а газеташ тӀа а кепа йийттай цун байташта[1].
Дезал
тоадеЗарета маьре я Аьлте-Юртарча Чуранаькъан Мехьте Абойга. Виъ дезалхо ва цар: кхо воӀи цхьа йоӀи[1].
СовгӀаташ
тоаде- «Мехкахошта хьалха карагӀдийннарех» яхача ордена кавалер
- «Къаман литературан декхараш тешшаме кхоачашдарах» йола Эрсечен йоазонхой юкъарлон майдилги, дипломи[4].
Белгалдаккхар
тоаде- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Ӏарчакхнаькъан C., 2021.
- ↑ Тирканаькъан Iабдул-Салам.Правда жизни ингушской поэтессы и прозаика Зареты Ахильговой / Ингушетия, 12.04.2023
- ↑ Работник РДНТ принял участие в презентации романа Зареты Ахильговой «Гаьнара безам» («Любовь издалека») (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам) / Дом народного творчества, 20.03.2022
- ↑ Оздой Мадина.Новые вехи творчества Зареты Ахильговой / Ингушетия, 24.03.2022
Литература
тоаде- Патенаькъан Й. ГӀалгӀайчен йоазонхой = Писатели Ингушетии / Сост. проф. И. А. Патиев. — Ростов-на-Дону : «Южный издательский дом», 2022. — 111 с.
ТӀатовжамаш
тоаде- Iарчакханаькъан Сали. Хьехархо, йоазонхо, юрист (inh) // Сердало : газет. — 2021. — аьтинга 28 дийнахьа.