Россе Федераци е Эрсече (эрс: Российская Федерация, Россия, цӀи хьаяьннай яний: Ρωσία яхача дешах — Русь[16], ингал: Russia) — Малхбоалерча Европеи ГӀинбухерча Азеи улла паччахьалкхе. Бахархой — 142 856 536 саг. Эрсечен аре ший Конституцех 17 125 191 км² я. Хьалхарча моттиге я аренах, ийслагӀча моттиге я бахархой дукхал лаьрхӀача.

Эрсече
Байракх Герб
Байракх Герб
Эрсечен паччахьалкхен гимн
Эрсече Дунен карта тӀа. Сийрда-баьццарча бесаца белгалдаьд ГӀирма гӀайрен лаьтта. Из Эрсечех хьахоттарца Дунен халкъаша им дилладац.
Эрсече Дунен карта тӀа.
Сийрда-баьццарча бесаца белгалдаьд ГӀирма гӀайрен лаьтта. Из Эрсечех хьахоттарца Дунен халкъаша им дилладац.
Кхоллар (ма дарра)
 • 862 шу[1][2] Паччахьалкхе йолаялар
 • 882 Къаьнара эрсе паччахьалкхе
 • 1478 Эрсе паччахьалкхе
 • АьрхӀий 22 (Лайчилла 2), 1721 Россе импери
 • Михий 1 (14), 1917 Россе республика
 • АтрхӀий 25 (Лайчилла 7), 1917 РСФСР
 • Михий 23, 1918 Россе паччахьалкхе
 • Чантар 22, 1922 СССР
 • 1991 шера Чантар 25 денз Россе Федераци
Паччахьалкхен мотт эрсий[lower-alpha 1]
НанагӀала Москоа
Кулгалдара кеп президент-парламента республика[3]
Президент Владимир Путин
Правительства тхьамада Михаил Мишустин
Федерацен Совета тхьамада Валентина Матвиенко
Паччахьалкхен думан тхьамада Вячеслав Володин
Лакхерча кхела тхьамада Вячеслав Лебедев
Паччахьалкхен ди светски паччахьалкхе[4]
Лаьтта
 • Деррига 17 125 191[5][6] км² (1-гӀа я Дунен тӀа)
17 098 246[7] км²
 • Хин тӀехен % 4,22[8]
Бахархой
 • Дукхал (2022) 145 557 576[9] саг (9-гӀа)
 • Бахархой дӀаязбар (2010) 142 856 536[10] саг
 • Бахархой айххал 8,56 саг/км² (181-гӀа)
ВВП
 • Еррига  долл.
 • Цхьан сагá  долл.
ВВП (ППС)
 • Еррига (2019) 4,390 трлн[11] долл. (6-гӀа)
 • Цхьан сагá 28 797[12] долл. (50-гӀа)
ВВП (номинал)
 • Еррига  долл.
 • Цхьан сагá  долл.
ИЧР (2019) 0,824[13] (геттара лакха; 49-гӀа моттиг)
Бахархой цӀераш эрсий, эрсе[14]
Валюта российский рубль, (RUB, 1991—1998 RUR)
Интернет-доменаш .ru, .su, .рф[lower-alpha 2]
Код ISO RU
Код МОК RUS
Телефоний код +7
Сахьата оасаш UTC+2UTC+12,
см. Россера ха
Машений лелам аьттехьа
Викилармий логотип Медиафайлаш Викиларма чу

НанагӀала — Москоа. Паччахьалкхен мотт — эрсий мотт.

Белгалдаккхар тоаде

Комментареш
  1. Федерацен 24 субъекте эрсий морг лелабу кхы а 68 паччахьалкхен мотт.
  2. Кириллический, введён 12 мая 2010 года[15]
Хьасташ
  1. Пчелов Е. В. Рюриковичи. История династии. — М.: Олма-пресс, 2001. — С. 4—5. — (Архив). — ISBN 5-224-03160-5.
  2. Российская государственность: опыт 1150-летней истории. — М.: Институт российской истории Российской академии наук, 2013. — 591 с. — ISBN 978-5-8055-0255-3.
  3. Атлас мира: Максимально подробная информация / Руководители проекта: А. Н. Бушнев, А. П. Притворов. — Москва: АСТ, 2017. — С. 31. — 96 с. — ISBN 978-5-17-10261-4.
  4. РФ Конституци. Глава 1. Статья 14
  5. Сведения о наличии и распределении земель в Российской Федерации на 01.01.2019 (в разрезе субъектов Российской Федерации)
  6. «Къоабалдаь доаца» ГӀирма Мехка а Севастополь яхача пхье а лаьтташ лоархӀаш хилча
  7. «Къоабалдаь доаца» ГӀирма Мехка а Севастополь яхача пхье а лаьтташ ца лоархӀаш хилча
  8. Сведения о наличии и распределении земель в Российской Федерации на 01.01.2017 (в разрезе субъектов Российской Федерации) // Федеральная служба государственной регистрации, кадастра и картографии (Росреестр)
  9. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2022 года Федеральная служба государственной статистики (эрс.) (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 26.04.2022.
  10. Население, учтённое при Всероссийской переписи населения 2010 года (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). Федеральная служба государственной статистики. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 10.05.2013. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 10.05.2013.
  11. World Economic Outlook Database, april 2020. IMF.org. International Monetary Fund. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 1.05.2019.
  12. World Economic Outlook Database, October 2019. IMF.org. International Monetary Fund. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 18.10.2019.
  13. Human Development Indices and Indicators 2019 (ингл.). Программа развития ООН. — Доклад о человеческом развитии на сайте Программы развития ООН.
  14. * Грищенко, А. И. К новейшей истории слова россияне (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 15.12.2019. Архиве оттадаьд хьалхара хьаста чура укх дийнахьа: 4.04.2019., Московский педагогический государственный университет, 2013
  15. Домен РФ доступен в Интернете
  16. ЦӀи Россия хьаяьннай эллин. Ρωσία (ru:МФА: [roˈsia]) — ишта оалаш хиннад Рума импере чу Къаьнарча Эрсечех. Кердача Эрсечен энциклопеди. Ред. А. Д. Некипелов., М., Энциклопеди, 2004. Том 1 (Эрсече). С. 200

.

ТӀатовжамаш тоаде