Карарча хана юкъара тӀаийцачох Айлама 13,5 млрд совгӀа шу да, хӀаьта Лаьттанна — 4,5 млрд гаргга шу даьннад.

ДукхагӀа йолча паччахьалкхенашка тӀаийца лелаеш я ЖӀаргахой заман ларда тӀа латта хронологи (лоацца цунах оал «вай зама» (наша эра) — из дӀайолалуш я Иисус Христос (бусулба дингахьа Ӏийса Пайхамар) ваьв аьнна хеталуш долча денгара).

Йозон хьасташа хьаяхачох эггара тешшамегӀа (хӀара шу нийса оттаделлал) белгалдаха вӀаштехьа да вай замал хьалха (до н. э.) 900 шера ӀотӀакхаччалца дола таьрахьаш. Массехк иттшу мара нийса оттаде аьттув а боацаш белгалдаха вӀаштехьа да вай замал хьалха 3 эзар шера ӀотӀакхаччалца. Кхы а хьалхагӀа хинна хӀамаш (50 эзар шера хьалха) белгалдоах радиоуглеродни анализаца, цул а къаьнагӀа дараш — кхыйолча физически методашца.

Адамал хьалхагӀа хинна ха

тоаде

Палеолита хронологи

тоаде

Хронологи

тоаде
Эзаршу БӀаьшу (вай з. хь.)
12-гӀа эзаршу вай з. хь.: CXX CXIX CXVIII CXVII CXVI CXV[fr] CXIV CXIII CXII CXI
11-гӀа эзаршу вай з. хь.: CX CIX CVIII CVII CVI[fr] CV[fr] CIV CIII CII CI
10-гӀа эзаршу вай з. хь.: C[fr] XCIX XCVIII XCVII XCVI XCV XCIV XCIII XCII XCI
9-гӀа эзаршу вай з. хь.: XC LXXXIX LXXXVIII[fr] LXXXVII LXXXVI[fr] LXXXV[fr] LXXXIV LXXXIII[fr] LXXXII LXXXI[fr]
8-гӀа эзаршу вай з. хь.: LXXX[fr] LXXIX LXXVIII LXXVII LXXVI[fr] LXXV[fr] LXXIV LXXIII LXXII[fr] LXXI
7-гӀа эзаршу вай з. хь.: LXX[fr] LXIX[fr] LXVIII[fr] LXVII[fr] LXVI[fr] LXV[fr] LXIV[fr] LXIII[fr] LXII[fr] LXI
6-гӀа эзаршу вай з. хь.: LX[fr] LIX LVIII[fr] LVII[fr] LVI LV[fr] LIV[fr] LIII LII[fr] LI
5-гӀа эзаршу вай з. хь.: L[fr] XLIX[de] XLVIII[fr] XLVII[fr] XLVI[de] XLV[fr] XLIV[fr] XLIII[fr] XLII[fr] XLI[fr]
4-гӀа эзаршу вай з. хь.: XL XXXIX XXXVIII XXXVII XXXVI XXXV XXXIV XXXIII XXXII XXXI
3-гӀа эзаршу вай з. хь.: XXX XXIX XXVIII XXVII XXVI XXV XXIV XXIII XXII XXI
2-гӀа эзаршу вай з. хь.: XX XIX XVIII XVII XVI XV XIV XIII XII XI
1-гӀа эзаршу вай з. хь.: X IX VIII VII VI V IV III II I
Эзаршу бӀаьшу (вай зама)
1-гӀа эзаршу: I II III IV V VI VII VIII IX X
2-гӀа эзаршу: XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX
3-гӀа эзаршу: XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII XXVIII XXIX XXX

Хьажа иштта

тоаде