Ко́там, иштта коа тӀара котам (эрс: Ку́рица[1]; кеп лат: Gallus gallus, кӀалкеп Gallus gallus domesticus[2][К. 1], иштта — Gallus domesticus[К. 1]; маӀачох — боргӀал оал, кӀоригех — котама кӀоригаш оал) — эггара дукхагӀи даьржаи дола коа тӀара оалхазар, хӀаьта XXI бӀаьшера — Дунен тӀа эггара дукхагӀа йола оалхазарий кеп я.

Котам
БоргӀали котами
БргӀал (аьрдехьа), котам (аьттехьа)
Ӏилман классификаци
Дунен къамашта юкъера Ӏилман цӀи
Gallus gallus (Linnaeus, 1758)

ХӀанзара котам коа лелае Ӏомаяь йола банкивски джунглера котама кеп я. ГӀетта дика хац, гаьна яха магац, амма дикеи чехкеи удд. Из коа лелае Ӏомаеш дӀа мел яхача хана чухьа саго дукха тайп-тайпара котама фунаш доладаьд. Эггара дукхагӀа пайда хьабоаллача оалхазарех лоархӀ уж. Котамаш лелаю цун дулх а, фуъаш а, иштта бедар а петар а бахьан долаш[3].

ДукхагӀа мел болчарна хете а, котам Ӏовдала оалхазар дац. Тохкамаш гучадаьккхад царна дагарде могалга, царга мотт болга а, шоайла къамаьл де могалга а. Котамий вахарех лаьца дукха дар техканза диссад[4][5].

Сурташ тоаде

Белгалдаккхар тоаде

Комментареш
  1. 1,0 1,1 Неправильное употребление термина (ингал: misnomer). По современной классификации домашняя курица не является отдельным подвидом банкивской курицы (Gallus gallus) или видом, а считается лишь одомашненной формой вида G. gallus.
Бовхамаш
  1. И. И. Акимушкин. Рыбы, земноводные и пресмыкающиеся // Мир животных. Птицы. Рыбы, земноводные и пресмыкающиеся. / Редактор В. Тихомиров, младший редактор Е. Попова, художественный редактор А.Ольденбургер, технический редактор Л. Барышева, корректор И. Шаховцева. — 1989. — С. 383-384. — 462 с..
  2. Фишман, 2020.
  3. Кур // Толковый словарь живого великорусского языка : в 4 т. / авт.-сост. В. И. Даль. — 2-е изд. — СПб. : Типография М. О. Вольфа, 1880—1882.
  4. Куры умны, заботливы и умеют общаться.. Все умницы (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар) (2017). Архиве диллад 2021 шера бекарга 15 дийнахьа.
  5. Колин Баррас. Вся правда о курах: они вовсе не глупые. Перевод с английского.. BBC Earth (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар) (10 саькура 2017).

ТӀатовжамаш тоаде