Коа тӀара бугӀа

Коа тӀара бугӀа (эрс: Домашний бык) — муӀаш-хара дийнатий дезалах дола нух хьекхаду барг-шолха хьайба.

Коа тӀара бугӀа
Ӏилман классификаци
ЦӀа: Эукариоташ Доалаче: Дийнаташ КӀалдоалаче: Эуметазоиш Без ранга: Шин оагӀорахьара симметрични Ранг йоаца: ШозлагӀабаген Тайпа: Хорда КӀалтайпа: БукъатӀехка Инфратайпа: Мочхал-баген ТӀехкласс: Биъкогбаргаш Класс: Дакхадийнаташ КӀалкласс: Оакхарий Инфракласс: Плацентарни ТӀехтоаба: Лавразиотереш Клада: Ферунгуляташ Грандтоаба: Барг бола дийнаташ Тоаба: Сувсакхеи барг-шолхеи дийнаташ Клада: сувсакха-нухъхьекхадераш КӀалтоаба: Нух хьекхаду дийнаташ Инфратоаба: Боккъонца дола нух хьекхадераш Дезал: МуӀаш-хара дийнаташ КӀалдезал: БугӀий Триба: БугӀаш КӀалтриба: Bovina Ваьр: Боккъонца йола бугӀаш Кеп: Bos taurus КӀалкеп: Коа тӀара бугӀа
Дунен къамашта юкъера Ӏилман цӀи
Bos taurus taurus Linnaeus, 1758
Систематика Викикепаш чу Сурташ Викиларма чу FW   104264

Коа тӀара бугӀаш курша доккхийча хьайбаех лоархӀаш я. Дулхи, шуреи, цӀокеи даккхара духьа леладу уж. Царех дехка́ долча хьайбаех етт оал (цхьоален таьрахье легадеш хилча «Ӏатт» яха овла хул: Ӏатта, Ӏатто, Ӏаттаца, Ӏаттах, иштта дӀ., хӀаьта дукхален таьрахье — доахан да). Кхийнача маӀачарех бугӀаш оал, зӀамагӀчарех — Ӏаса (Ӏаьсий) е Ӏасилг (Ӏасилгаш) оал, деӀа долча маӀача дийнатах — уст (дукхален таьрахье — шерч) оал. Ши шу даьнна долчарех шинар оал. Духьарг оал пхаьрдаьча (пхоара долча) шинарах. Шера да́къа чакхдаьлча пхаьра ца хиннача шинарах а, иштта, кхоъ е дукхагӀа бутт баьлча пхаьра ца хиннача Ӏаттах а (йисте бугӀа йоллашше) Ӏаьхара етт оал. Пхоарал 9 бетта хул.

Литература

• Корова // Конго — Крещение. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2010. — С. 340. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—, т. 15). — ISBN 978-5-85270-346-0.