ГIалгIай литература

ГӀалгӀай литература (эрс: Ингушская литература) — гӀалгӀай меттала йола гӀалгӀай къаман литература я.

Тархьар

ГӀалгӀай литература долалу наьртех долча литература тӀара (фаьлгаш, оаламаш, турпала иллеш, ловзараш). Хьалхара литературан Ӏарбий меттала даь дола йоазув XIX бӀаьшера хана чухь даь да. Советий Ӏаьдал даларца ший массаза йолча кепа тӀа даьннад гӀалгӀай литературан йоазув^[1].

ГӀалгӀай литература тохкаш дуккха къахьийгарех ва Дахкилганаькъан Ӏадрахьмана ИбрахӀим, къаьстта цо дукха болх баьб гӀалгӀай багахбувцам тохкаш^[2].

Эггара хьалха берашта хетадаь дола дувцараш, фаьлгаш язде волавеннав Нохч-ГӀалгӀай книжни издательстве 1970-ча шерашка редактор хиннача Заьзганаькъан Азмата дехарца. Цу шерашка чӀоагӀа эшаш дар берашта хетадаь литература^[3]. Йоазонхой вахарах а кхолламах а лаьца балхаш даьд цо (масала, Малсаганаькъан Зоврбика, МутаӀаланаькъан Хьажбийкара)^[4].

Цо кулгалдеш, вӀашагӀъеллай гӀалгӀайи эрсийи меттала 10 томах латта «ГӀалгӀай багахбувцама антологи» яха проект^[5].

ГӀалгӀай автораш

Байсаранаькъан Муртаза Идрис (1911—1993)
Беканаькъан ДордагӀа Тембот (1873—1939)
Боканаькъан Хаме Ахьмад (1924—2006)
Ведажанаькъан Абабукара Ахьмад (1916—1996)
Гойганаькъан Сипсой Ӏадал-Хьамид (1896—1948)
Дахкилганаькъан Ӏадрахьмана ИбрахӀим (1937—2014)
Зязганаькъан Хьусена Бахьаудин (1908—1965)
Малсаганаькъан Кураза Зоврбик (1894—1935)
Малсаганаькъан Дохий Дошалкъа (1898—1966)
МутаӀаланаькъан Шовхала Хьажбикар (1910—1964)
Пхьиленаькъан Ӏасолта Махьмад-СаӀид (1929—2004)
Пхьиленаькъан Абазбика Амир (род. 1938)
Чахканаькъан Идриса СаӀид (1938—2008)
Янданаькъан Хамарзий Джамалда (1916—1979)

Белгалдаккхар

↑ Ингушская литература. Литературная энциклопедия. Т. 4 (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). feb-web.ru (1930). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 7.07.2018.
↑ Памяти Ибрагима Дахкильгова К 80-летию ученого и патриота (эрс.), «Ингушетия» — интернет-газета (15 маьцхали 2017). Архиве диллад 2018 шера кӀимарса 8 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 7.07.2018.
↑ М.А. Матиев. Ибрагим Дахкильгов и ингушеведение, БезФормата.RU. Архиве диллад 2018 шера кӀимарса 8 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 7.07.2018.
↑ Дахкильгов Ибрагим Абдурахманович (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). krkrub.kubannet.ru. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 7.07.2018.
↑ Памяти ученого Ибрагим Дахкильгов — ученый, гражданин, патриот (эрс.), «Ингушетия» — интернет-газета (26 ардара 2017). Архиве диллад 2018 шера кӀимарса 8 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 7.07.2018.

Литература

И. А. Дахкильгов. Ингушская литература (период развития до 40—х годов). — Грозный: Чечено—Ингушское книжное издательство, 1975.
Сказки, сказания и предания чеченцев и ингушей / И.А.Дахкильгов и А.О.Мальсагов. — Грозный: Чечено—Ингушское книжное издательство, 1986.
И. А. Дахкильгов. Мифы и легенды вайнахов. — Грозный: Чечено—Ингушское книжное издательство, 1991.
И. А. Дахкильгов. Мудрые наставления наших предков. Из ингушского фольклора. — Нальчик, 2000.
И. А. Дахкильгов. Ингушский нартский эпос. — Нальчик: Тетраграф, 2012. — 599 с. — ISBN 978-5-906002-42-6.

ТӀатовжамаш

Ингушская литература. Русская литература и фольклор. Фундаментальная электронная библиотека.

[1] Ингушская литература. Литературная энциклопедия. Т. 4 (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). feb-web.ru (1930). ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 7.07.2018.

[2] Памяти Ибрагима Дахкильгова К 80-летию ученого и патриота (эрс.), «Ингушетия» — интернет-газета (15 маьцхали 2017). Архиве диллад 2018 шера кӀимарса 8 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 7.07.2018.

[:2-3] М.А. Матиев. Ибрагим Дахкильгов и ингушеведение, БезФормата.RU. Архиве диллад 2018 шера кӀимарса 8 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 7.07.2018.

[:3-4] Дахкильгов Ибрагим Абдурахманович (тӀакхача вӀаштехьа доаца тӀатовжам — тархьар). krkrub.kubannet.ru. ТӀеххьара техка хиннад укх дийнахьа: 7.07.2018.

[5] Памяти ученого Ибрагим Дахкильгов — ученый, гражданин, патриот (эрс.), «Ингушетия» — интернет-газета (26 ардара 2017). Архиве диллад 2018 шера кӀимарса 8 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 7.07.2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]