Система: оагӀон эршашта юкъера башхало

Чулоацам дӀабаьккхаб Чулоацам тӀатехаб
Хувцамах лаьца хӀама яздаьдац
Фосташ: мобильни чоалхаца тоадар мобильни эршаца тоадар дӀашераяьча мобильни ража гӀолла
Хувцамах лаьца хӀама яздаьдац
МугӀ 1:
 
{{другие значения}}
'''РажСистема''' ''(я)'' ({{lang-ru|система, раж}}, {{lang-grc|σύστημα}} «доакъех латталатташ [[заьла]]дола цхьа бӀарчча дар; хоттам»)  цхьанвӀаший юкъ-моттиг [[низам]]а тӀехьабувзамаш а долча, цхьана [[множествоединство|дукхачацхьа бӀарчча хӀама]] хьаеш а йолча [[элементЭлемент (философия)|доакъошэлементий]]а бувзам беш хьахула [[единствомножество|цхьа бӀарчча хӀамадукхал]]<ref name=bres>Система // [[Большой Российский энциклопедический словарь]]. — М.: [[БРЭ]]. — 2003, с. 1437</ref>.
{{Врезка|Ширина=180px|Выравнивание=right
|Содержание = Целое больше суммы своих частей.
|Подпись=[[Аристотель]]. [[Метафизика (Аристотель)|Метафизика]]}}
 
«РажСистема» яха дош леладу цхьа моллагӀа хӀама, цкъарчоа кхетаде хала дале а, доккхеи чоалханеи долашшехьадола хӀама ''бӀарччеи, диззаи'' долга белгалдаккха аьнна., «Раж»цкъарчоа яхариз леладукхетаде хӀамахала низамахдале а. латташ, бӀарчча хьадоагӀаш, этта́ долга дӀагойта, хӀаьта, хьокхама́, «Дукхал» ''(«гулламмножество»)'', «дукхалсовокупность» яхаяхача [[понятие|кхетамашпонятешта]] тара а лушдоацаш, даршийна дачухьа царцхьалхало доакъеха, дакъанизам даьккхачаа, цунахбӀарчча кхыхилар башхаа эшаигойташ хургдола цахӀама да хилар«система» яхар{{sfn|Волкова В. Н., Денисов А. А.|2014}} (см. ниже {{Переход|#Общесистемные закономерности|blue}}).
 
Меттагахьа тайп-тайпарча маӀанашкамаӀанашца леладе йиш йолаш да<ref name="Батоврин">[[Батоврин, Виктор Константинович|Батоврин В. К.]] Толковый словарь по системной и программной инженерии. — М.: ДМК Пресс. — 2012 г. — 280 с. ISBN 978-5-94074-818-2</ref>:
* ''теори'', масала, [[Платон]]а [[философия|философе]] ражсистема;
* ''классификаци'', масала, [[Менделеев, Дмитрий Иванович|Д.  И.  Менделеева]] [[периодическая система химических элементов|Химе элементий мура ражсистема]];
* ''юкъарлен цхьа куц'', масала, [[политическая система|политикан ражсистема]], [[экономическая система|экономеэкономикан ражсистема]] иштта дӀахо;
* ''вахаре дӀачӀоагӀеннача бокъоний гуллам'', масала, бокъон система е моральни лоархӀамеча хӀамай система;
* ''эттача вахара хьалаш'', масала, [[Законодательство|бокъоний раж]] е [[мораль|морала]] раж;
* ''конструкце принцип'' («кердача ражасистеман герз»);
* ''методпрактически практическойлеладара деятельностиметод'', напримермасала, [[система Станиславского|Станиславскичун ражсистема]];
* ''способуйла организациияр мыслительнойвӀаштӀехьдаккхара деятельностиникъ'', напримермасала, [[система счисления|дагардара система]];
* ''совокупностьӀалама объектовобъектий природысовокупность'', напримермасала, [[Солнечная система|Маьлха система]];
* иштта дӀахокхыдар а
 
== Белгалдаккхар ==
{{белгалдаккхар}}
== ТIатовжамаш ==
 
== ТӀатовжамаш ==
[[ОагӀат:Ӏилман метод|*]]
[[ОагӀат:Лоаттам]]