Биологе систематика
Кертерча бархI таксоний рангех латташ йола биологерча систематикай иерархи. Юкъ-юкъе йола оагIаташ хьахьекхаяц
Биологе систематика (Биологи́ческая система́тика) — Iилман дисциплина я. Цун декхарашта юкъедоагI дийна долча организмий классификацен лардаш йоттари, цу лардех пайда а эцаш органика дунен раж оттаяри. Укхаза кхетаде деза классификаци яхар да — хIанз йолаш йолча организмаштеи ейна дIаяьннача организмаштеи сурт оттадар а уж ражача дIаоттаяр а[1].
ИерархиТоаде
- Наддомен
- Надцарство / домен
- Поддомен
- Царство
- Подцарство
- Надтип / надотдел
- Инфратип
- Тип / отдел
- Подтип / подотдел
- Надкласс
- Класс
- Подкласс
- Инфракласс
- Надотряд / надпорядок
- Отряд / Порядок
- Подотряд / Подпорядок
- Надсемейство
- Семейство
- Подсемейство
- Триба
- Подтриба
- Род
- Подрод
- Надсекция
- Секция
- Подсекция
- Серия / Ряд
- Вид
- Подвид
- Сорт / Порода
- Разновидность / Инфравид
- Подразновидность
- Форма
- Подформа
- Вариетет
Классификацен ражий эволюциТоаде
Геккель (1894) Кхо доалаче |
Уиттекер (1969) Пхи доалаче |
Вёзе (1977) Ялх доалаче |
Вёзе (1990) Кхо цIа |
Кавалье-Смит (1998) Ши цIаи ворхI доалачеи | |
---|---|---|---|---|---|
Дийнаташ | Дийнаташ | Дийнаташ | Эукариоташ | Эукариоташ | Дийнаташ |
БаьцовгIаш | ЖIаленускалаш | ЖIаленускалаш | ЖIаленускалаш | ||
БаьцовгIаш | БаьцовгIаш | БаьцовгIаш | |||
Протисташ | Протисташ | Хромисташ | |||
Протисташ | ЦхьалханегIа | ||||
Монераш | Археяш | Археяш | Прокариоташ | Археяш | |
НӀанкӀигаш | НӀанкӀигаш | НӀанкӀигаш |
Хьажа ишттаТоаде
БелгалдаккхарТоаде
ЛитератураТоаде
- Любарский Г. Ю. Архетип, стиль и ранг в биологической систематике // Труды Зоологического музея МГУ. — 1996. — Т. 35.
- Павлинов И. Я. Основные подходы в биологической систематике // Электронная газета «Биология». — М., 2010. — № 17—19. Архивировано из первоисточника 2019 Мяцхали 6. (Техкаб укх дийнахьа: 25 Этинга 2010)
- Система органического мира / А. Л. Тахтаджян // Сафлор — Соан. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 23).
- Систематика / В. Г. Гептнер // Сафлор — Соан. — М. : Советская энциклопедия, 1976. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 23).
- Шипунов А. Б. Основы теории систематики: Учебное пособие. — М.: Открытый лицей ВЗМШ, Диалог-МГУ, 1999. — 56 с.
- Wheeler W.C. Systematics. A Course of Lectures. — Wiley-Blackwell, 2012. — 426 с. — ISBN 9780470671696.
- Schuh, Randall T. and Andrew V. Z. Brower. 2009. Biological Systematics: Principles and Applications, 2nd edn. Ло:ISBN
- Simpson, Michael G. 2005. Plant Systematics. Ло:ISBN
- Wiley, Edward O. and Bruce S. Lieberman. 2011. Phylogenetics: Theory and Practice of Phylogenetic Systematics, 2nd ed. Ло:ISBN
ТIатовжамашТоаде
- Введение в таксономию в английском Викиверситете (ингл.)
- Библиотека И. Я. Павлинова (книги по истории и теории систематики и номенклатуры). zmmu.msu.ru
- Систематика органического мира
- Society of Australian Systematic Biologists
- Society of Systematic Biologists
- Willi Hennig Society (тIакхача вIаштехьа доаца тIатовжам)