Биологе систематика я (эрс: Биологи́ческая система́тика) — Ӏилман дисциплина. Цун декхарашта юкъедоагӀ дийнача организмий классификацен лардаш йоттари, цу лардех пайда а эцаш органика дунен система оттаяри. Укхаза кхетаде деза классификаци яхар хӀанз йолаш йолча организмаштеи ейна дӀаяьннача организмаштеи сурт оттадар а уж системах дӀаоттаяр а долга[1].

The various levels of the scientific classification system.Биотадоменцарствотипклассотрядсемействородвид
The various levels of the scientific classification system.

Кертерча бархӀ таксоний рангех латташ йола биологерча систематикай иерархи. Юкъ-юкъе йола оагӀаташ хьахьекхаяц

Иерархи

тоаде
  1. Вахар/Биота
  2. ТӀехдоалаче / домен
  3. КӀалдомен
  4. Доалаче
  5. КӀалдоалаче
  6. ТӀехтайпа
  7. Инфратип
  8. Тайпа
  9. КӀалтайпа
  10. ТӀехкласс
  11. Класс
  12. КӀалкласс
  13. Инфракласс
  14. Надотряд / надпорядок
  15. Отряд / Порядок
  16. КӀалъаргӀа
  17. ТӀехдезал
  18. Дезал
  19. КӀалдезал
  20. Триба
  21. Подтриба
  22. Ваьр
  23. КӀалваьр
  24. ТӀехсекци
  25. Секция
  26. КӀалсекци
  27. МугӀ
  28. Кеп
  29. КӀалкеп
  30. Сорт / Порода — фу
  31. Разновидность / Инфракеп
  32. Подразновидность
  33. Форма
  34. Подформа
  35. Эрш

Классификацен ражий эволюци

тоаде
Геккель (1894)
Кхо доалаче
Уиттекер (1969)
Пхи доалаче
Вёзе (1977)
Ялх доалаче
Вёзе (1990)
Кхо цӀа
Кавалье-Смит (1998)
Ши цӀаи
ворхӀ доалачеи
Дийнаташ Дийнаташ Дийнаташ Эукариоташ Эукариоташ Дийнаташ
БаьцовгӀаш ЖӀаленускалаш ЖӀаленускалаш ЖӀаленускалаш
БаьцовгӀаш БаьцовгӀаш БаьцовгӀаш
Протисташ Протисташ Хромисташ
Протисташ ЦхьалханегӀа
Монераш Археяш Археяш Прокариоташ Археяш
НӀанкӀигаш НӀанкӀигаш НӀанкӀигаш

Хьажа иштта

тоаде

Белгалдаккхар

тоаде

Литература

тоаде

ТӀатовжамаш

тоаде